Theo các tư liệu lịch sử, Đại đội pháo binh C45 là đơn vị pháo bảo vệ bờ biển trực thuộc Khu tuần 2 Hải quân, đóng quân tại thành phố Hải Phòng. Năm 1961, đơn vị được điều động vào xã Xuân Hội (huyện Nghi Xuân) để thực hiện nhiệm vụ bảo vệ vùng biển Bắc Trung Bộ. Sau sự kiện Vịnh Bắc Bộ ngày 05/8/1964, C45 được chuyển giao cho lực lượng bộ đội địa phương, trực thuộc Tỉnh đội Hà Tĩnh (nay là Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Hà Tĩnh). Để giữ bí mật, đơn vị thường xuyên cơ động giữa các trận địa thuộc các xã Xuân Hội, Xuân Trường, Xuân Yên, Xuân Liên và Cương Gián.

  Vào khoảng 14 giờ ngày 12/7/1968 (tức ngày 17/6 âm lịch), khi đơn vị đang triển khai nhiệm vụ tại khu vực Bãi Dừa, thôn Cường Thịnh, xã Xuân Liên (cũ), máy bay trinh sát AD6 của địch đã phát hiện trận địa. Ngay sau đó, hàng chục lượt máy bay F4H của Mỹ liên tục quần thảo, trút bom, tên lửa và rốc két xuống khu vực.

  Trong trận chiến kéo dài gần hai giờ đồng hồ không cân sức, 4 khẩu pháo tầm xa 105mm và 4 khẩu 12ly7 của ta bị phá hủy nặng nề. Hai khẩu pháo tầm xa bị đánh hỏng hoàn toàn. Dù vậy, các chiến sĩ C45 vẫn kiên cường bám trụ, chiến đấu đến hơi thở cuối cùng. Hai mươi cán bộ, chiến sĩ Đại đội C45 đã anh dũng hy sinh ngay tại trận địa, nhiều anh hy sinh khi còn đứng trên mâm pháo – minh chứng cho tinh thần quả cảm, bất khuất của người lính thời kỳ chống chiến tranh phá hoại miền Bắc.

  Hơn nửa thế kỷ đã trôi qua, nhưng sự hy sinh của các anh hùng liệt sĩ vẫn luôn sống mãi trong lòng Nhân dân Cổ Đạm, Nghi Xuân và quê hương Hà Tĩnh. Bãi Dừa hôm nay không chỉ là một địa danh, mà là nơi ghi dấu một trang lịch sử bi tráng – nơi thế hệ hôm nay và mai sau cúi mình tưởng nhớ công lao của những người đã ngã xuống vì độc lập, tự do của Tổ quốc.

  Mãi mãi tri ân! Mãi mãi khắc ghi công lao to lớn của 20 chiến sĩ Đại đội C45 – những người đã hiến dâng trọn tuổi xuân cho sự bình yên của quê hương, đất nước.

Phòng Văn hóa - Xã hội