Việc thực hiện đầy đủ các quy định về đăng ký, gắn thiết bị giám sát hành trình (VMS/thiết bị theo dõi), ghi chép nhật ký khai thác, thực hiện kiểm tra, báo cáo khi ra/vào cảng, và tuân thủ các giới hạn vùng biển là những yêu cầu bắt buộc nhằm đảm bảo hoạt động khai thác hợp pháp, minh bạch. Các cam kết quốc tế như Thỏa thuận Biện pháp cảng (PSMA) cũng đã được Việt Nam tiếp nhận và triển khai để tăng cường kiểm soát tàu cá và sản phẩm thủy sản qua cảng. THƯ VIỆN PHÁP LUẬT+1

Mục tiêu của chiến dịch tuyên truyền — vì sao mỗi người cần quan tâm

 - Nâng cao nhận thức của chủ tàu, thuyền viên và cộng đồng ven biển về tác hại của IUU đối với nguồn lợi và đời sống. baochinhphu.vn
 - Thúc đẩy tuân thủ pháp luật: đăng ký tàu, gắn thiết bị giám sát, ghi nhật ký khai thác, khai báo đầy đủ khi vào/ra cảng. Văn Bản Chính Phủ
 - Hỗ trợ công tác giám sát, phát hiện và xử lý vi phạm, góp phần gỡ “thẻ vàng” (yellow card) và nâng cao uy tín xuất khẩu thủy sản Việt Nam. European Union

Các hành vi IUU thường gặp (cần đặc biệt cảnh giác)

 - Khai thác trong vùng cấm, vùng bảo tồn hoặc ngoài vùng cho phép;
 - Không báo cáo/khai báo sai sự thật về hoạt động khai thác, sản lượng;
 - Không đăng ký tàu, không gắn hoặc vô hiệu hóa thiết bị giám sát hành trình;
 - Chuyển tải bất hợp pháp trên biển, sử dụng công cụ cấm hoặc phương pháp khai thác phá hoại;
 - Làm giả giấy tờ, chứng từ nguồn gốc thủy sản.

Hậu quả pháp lý và kinh tế khi vi phạm

 - Bị xử phạt hành chính, tịch thu phương tiện, thu hồi giấy chứng nhận;
 - Chế tài hình sự đối với hành vi nghiêm trọng;
 - Tàu cá, sản phẩm bị kiểm tra, cách ly tại cảng, làm gián đoạn tiêu thụ và xuất khẩu;
 - Ảnh hưởng lâu dài đến nguồn lợi, mất sinh kế của cộng đồng ven biển. Văn Bản Chính Phủ+1

Những việc cần làm ngay — hướng dẫn cho chủ tàu và ngư dân

 1. Đăng ký và cập nhật đầy đủ thông tin tàu cá theo quy định; gắn và bảo đảm tính liên tục của thiết bị giám sát hành trình. Văn Bản Chính Phủ
 2. Ghi chép nhật ký khai thác trung thực, khai báo chính xác khi vào/ra cảng; lưu giữ đầy đủ chứng từ. Tổng Cục Thủy Sản
 3. Không tham gia chuyển tải trên biển nếu không có phép; không dùng ngư cụ cấm.
 4. Tham gia các lớp tập huấn, chương trình truyền thông do cơ quan chức năng tổ chức; phổ biến nội dung đến thuyền viên. Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch
 5. Hợp tác với lực lượng chức năng khi được kiểm tra, cung cấp thông tin, chứng từ liên quan theo yêu cầu.

Vai trò của chính quyền địa phương, đoàn thể và doanh nghiệp

 - Chính quyền cơ sở: chủ trì vận động, rà soát danh sách tàu, phối hợp tổ chức kiểm tra, tuyên truyền và hỗ trợ nhân lực kỹ thuật cho ngư dân.
 - Các đoàn thể, hợp tác xã: phổ biến quy định, hỗ trợ ngư dân làm thủ tục, tổ chức tập huấn vận hành thiết bị giám sát.
 - Doanh nghiệp khai thác/thu mua, xuất khẩu: đảm bảo chuỗi cung ứng minh bạch, yêu cầu chứng từ hợp pháp, không mua bán thủy sản có nguồn gốc nghi ngờ. Vietnam+ (VietnamPlus)

Truyền thông — thông điệp trọng tâm

 - Tôn trọng pháp luật — Bảo vệ nguồn lợi;
 - Gắn thiết bị giám sát là bảo vệ quyền lợi của chính bạn;
 - Không IUU — Bảo đảm thu nhập bền vững cho ngư dân và uy tín ngành thủy sản. Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch

Cách thức phát hiện và báo cáo vi phạm

 - Ngư dân, người dân ven biển phát hiện hành vi nghi ngờ IUU cần báo ngay cho: Ban quản lý cảng cá/ chính quyền địa phương/đồn biên phòng/ cơ quan kiểm ngư theo số điện thoại đường dây nóng (liên hệ UBND xã để biết số đường dây nóng địa phương).
 - Cung cấp thông tin cơ bản: vị trí, thời gian, tên tàu (nếu biết), mô tả hành vi; nếu có ảnh, video thì gửi kèm.
 - Thông tin báo cáo được xử lý theo quy định, bảo đảm bảo mật người báo tin nếu người báo có yêu cầu.

Kết luận — kêu gọi hành động

 Chống IUU không phải là việc của riêng cơ quan quản lý mà là trách nhiệm chung của toàn xã hội — từ chủ tàu, thuyền viên, cộng đồng ven biển đến doanh nghiệp thu mua, xuất khẩu. Việc chấp hành nghiêm pháp luật, chủ động minh bạch trong hoạt động khai thác sẽ bảo vệ nguồn lợi biển, bảo đảm sinh kế bền vững và góp phần giữ uy tín thương mại của thủy sản Việt Nam trên thị trường thế giới. Hãy cùng hành động: Không IUU — Bảo vệ biển, bảo vệ tương lai.

Phòng Văn hóa - Xã hội