Giới thiệu chung về xã Cổ Đạm

1. Thông tin hành chính cơ bản
Xã Cổ Đạm là đơn vị hành chính mới thuộc tỉnh Hà Tĩnh, được thành lập theo Nghị quyết số 1665/NQ‑UBTVQH15 ngày 16/6/2025 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, có hiệu lực từ ngày 01/7/2025. Xã được hình thành trên cơ sở sáp nhập ba xã: Cổ Đạm, Xuân Liên và Cương Gián.

Tên hành chính: Xã Cổ Đạm
Thuộc: Tỉnh Hà Tĩnh
Thời điểm thành lập: 01/7/2025
Trụ sở UBND xã: Đặt tại trụ sở cũ của xã Xuân Liên

2. Vị trí địa lý
Xã Cổ Đạm nằm ở khu vực Đông Bắc, có vị trí chiến lược khi kết nối giữa vùng biển và nội địa:

Phía Đông: Giáp Biển Đông
Phía Tây: Giáp các xã (phường) Nghi Xuân, Nam Hồng Lĩnh, Can Lộc
Phía Nam: Giáp xã Tùng Lộc, Hồng Lộc và Lộc Hà
Phía Bắc: Giáp xã Tiên Điền

Địa thế tiếp giáp biển, gần các trục đường lớn giúp xã có nhiều lợi thế phát triển kinh tế biển, giao thương và dịch vụ đa ngành.

3. Diện tích và dân số
Xã Cổ Đạm có quy mô lớn, vượt tiêu chuẩn hành chính thông thường:

Tổng diện tích tự nhiên: 62,67 km²
Tổng dân số: khoảng 34.635 người
Mật độ dân số: khoảng 553 người/km²

Quy mô này giúp xã Cổ Đạm có nguồn kinh tế, đất đai, nhân lực dồi dào để triển khai các dự án phát triển kinh tế, văn hóa trong tương lai. Là nền tảng để đầu tư hạ tầng đồng bộ, xây dựng xã hiện đại, văn minh và thân thiện với người dân.

4. Lịch sử hình thành và quá trình phát triển
Trước năm 2025, địa bàn xã gồm ba xã độc lập, với truyền thống sản xuất nông nghiệp, văn hóa và tín ngưỡng phong phú. Đặc biệt, cái tên "Cổ Đạm" đã tồn tại từ lâu trước năm 1930-1944 với tên gọi "Tổng Cổ Đạm" với 8 thôn trang: Cổ Đạm, Phú Lạt, Liêu Đông, Cương Đoán, Cương Gián, Động Gián, thôn Vân Hải và trang Cam Lâm. Sau năm 1945 chia lại bộ máy hành chính được đặt các tên khác nhau, từ 1972 đến nay lấy tên gọi Xã Cổ Đạm, gắn liền với 3 làng và 12 thôn có bề dày lịch sử.

Việc sáp nhập 3 xã không chỉ giúp xã mở rộng quy mô, tăng hiệu quả quản lý và phát huy tiềm năng cộng đồng mà còn tạo điều kiện để xã Cổ Đạm phát huyu các thế mạnh sẵn có từ nông nghiệp, du lịch văn hóa đến các hoạt động thương mại và dịch vụ. Đây là bước ngoặt quan trọng để xã Cổ Đạm vươn lên trở thành một đơn vị hành chính tiêu biểu.

5. Kinh tế – xã hội
Xã Cổ Đạm có cơ cấu kinh tế đa dạng, với nhiều mô hình phát triển hiệu quả:

Nông nghiệp – thủy sản: Trồng lúa, rau màu, khai thác hải sản ven biển, phát triển mô hình trang trại chăn nuôi quy mô nhỏ
Dịch vụ du lịch: Du lịch biển và các di tích văn hóa lịch sử đang được quan tâm bảo tồn và quảng bá
Sản phẩm đặc sản & OCOP: Đào phai Xuân Sơn (OCOP 3 sao), mô hình nuôi nhím, gà VietGAP mang lại hiệu quả kinh tế cao
Đóng góp cộng đồng: Nhiều hộ dân hiến đất, tháo dỡ tường rào để mở rộng đường, xây dựng khu dân cư kiểu mẫu

6. Hành chính – chính trị
Bộ máy chính quyền xã Cổ Đạm được tổ chức đầy đủ, hoạt động hiệu quả, tập trung phục vụ người dân:

UBND xã: Quản lý toàn diện các lĩnh vực hành chính, phát triển kinh tế, quy hoạch và dịch vụ công
HĐND xã: Giám sát và quyết định các vấn đề quan trọng về phát triển xã
Tổ chức đoàn thể: Mặt trận Tổ quốc, Hội Nông dân, Hội Phụ nữ, Đoàn Thanh niên… tham gia tích cực trong các phong trào xây dựng cộng đồng, phát triển đời sống

7. Văn hóa – xã hội – bản sắc
Xã Cổ Đạm là vùng đất giàu truyền thống văn hóa, có nhiều di sản quý báu được bảo tồn và phát huy:

Ca trù Cổ Đạm: Được UNESCO công nhận là di sản văn hóa phi vật thể là một loại hình nghệ thuật độc đáo mang đậm bản sắc văn hóa vùng đất Cổ Đạm, hiện nay đang được bảo tồn và phát triển bằng việc thành lập các câu lạc bộ, truyền dạy cho thế hệ trẻ, đưa ca trù vào các hoạt động du lịch
Di tích lịch sử – tâm linh: Đình Hoa Vân Hải (di tích quốc gia), đền Giếng Chay (cấp tỉnh) và nhiều địa danh mang ý nghĩa văn hóa – lịch sử
Phong trào cộng đồng: Các mô hình “gia đình văn hóa”, “khu dân cư văn hóa”, lễ hội truyền thống được duy trì và phát triển bền vững

8. Tầm nhìn phát triển đến 2035
Xã Cổ Đạm định hướng phát triển bền vững, trở thành điển hình trong xây dựng xã nông thôn mới kiểu mẫu với các mục tiêu:

Kinh tế – đặc sản – du lịch cộng đồng: Đẩy mạnh trồng đào phai, chăn nuôi đặc sản, khai thác du lịch văn hóa – tâm linh, đưa Ca trù trở thành sản phẩm văn hóa – du lịch độc đáo
Hạ tầng hiện đại: Đầu tư mở rộng đường giao thông, cấp điện – nước, trường học, trạm y tế, cải thiện điều kiện sống toàn diện
Chính quyền điện tử: Đẩy mạnh số hóa hành chính công, nâng cao chất lượng dịch vụ và minh bạch quản lý
Bảo tồn văn hóa – giáo dục: Duy trì các lễ hội, truyền thống tốt đẹp, đẩy mạnh học tập suốt đời và phát triển nhân lực chất lượng cao
Mục tiêu đến 2030: Hoàn thành xã nông thôn mới nâng cao, tiến tới mô hình xã biển hiện đại – văn minh, phù hợp để đề xuất lên quy mô hành chính cao hơn nếu đủ điều kiện